5 Δεκ 2008

Μισοκοιμισμένος ή μισοξύπνιος;

Μισοκοιμισμένος χτες βράδυ διάβαζα το "Μεγάλο Χτύπημα" του Ντάσιελ Χάμετ, όταν στάθηκα λίγο παραπάνω σε αυτήν την παράγραφο...

Ολο το πρωί διασχίζαμε την καυτή, γεμάτη από κάκτους και άγρια φυτά περιοχή, χωρίς να μιλάμε. Το μόνο που ακουγόταν ήταν οι βλαστημιές του οδηγού, όποτε χρειαζόταν να σταματήσουμε για να ποτίσουμε τη μηχανή, που παράπαιε. Το αμάξι σερνόταν πάνω σε κόκκινα οροπέδια μ' απότομες πλαγιές , χωνόταν μέσα σε ξερά ρυάκια, όπου συστάδες σκονισμένων θάμνων έμοιαζαν με άσπρες δαντέλες μέσα στο εκτυφλωτικό φως διαγράφοντας τα όρια από βαθιές χαράδρες, που κατέληγαν σε αιχμηρές κορυφές.


Οντας μισοκοιμισμένος, και για το λόγο αυτό παντελώς χαζός, ενώ όταν είμαι μισοξύπνιος είμαι μισόχαζος, σκέφτηκα: "Βρε μαλάκα Ντάσιελ! Τι τη θες την περιγραφή, αγαπητέ, όσο καλή και αν είναι; Ολοι τη έχουμε δει την έρημο της Αριζόνας (στην οποία μας έχει πει πρωτύτερα ότι βρίσκεται) στην τηλεόραση, σε γκαγκστερικά φιλμ όπου γίνονται εκτελέσεις, ακόμη και στο εξώφυλλο του Τζόσου Τρι των Γιουτού".
Το πρωί που ξύπνησα σκέφτηκα: Βρε τι μαλάκας που είμαι! Αφού όταν έγραφε ο Χάμετ, τηλεόραση δεν υπήρχε, το γκαγκστερικό κινηματογραφικό είδος ήταν στα σπάργανα (ήταν απ' τους πρωτεργάτες άλλωστε ως σεναριογράφος) και το Τζόσουα Τρι των Γιουτού υπήρχε μόνον ως απειλή στις προφητείες του Νοστράδαμου... Αρα, κατέληξα ο ξύπνιος, πρόκειται για γαμάτη περιγραφή, αφού οι λέξεις του συγγραφέα αποδείχτηκαν ισοδύναμες με τις εικόνες που έχω δει. Και μετά θυμήθηκα το στρατό, τότε που διάβαζα, στα ΛΥΒ νομίζω, τα "Μαγικά Ταξίδια" του Κλαρκ Αστον Σμιθ, όπου υπάρχει μια περιγραφή που ακόμη και σήμερα τη θεωρώ μια απ' τις πιο αποτυχημένες περιγραφές στη λογοτεχνία έβερ:

Στεκόταν σε ένα δρόμο λιθοστρωμένο με κυκλώπεια κομμάτια μιας γκρίζας πέτρας - ένα δρόμο που εκτεινόταν μπροστά του, μέσα στους αμυδρούς, τρομερούς, ορίζοντες ενός ασύλληπτου κόσμου. Υπήρχαν χαμηλά, πένθιμα, κυρτά δέντρα, κατά μηκος του δρόμου, με θλιβερά χρωματισμένο φύλλωμα και φρούτα στο χρώμα του νεκρικού βιολετί - και πέρα από τα δέντρα υπηρχαν σειρές και σειρές μνημειωδών οβελίσκων, κτιρίων και τρούλων, κολοσσιαίων πολύμορφων οικοδομημάτων, που απλώνονταν σε ατελείωτες, αμέτρητες προοπτικές προς έναν ακαθόριστο ορίζοντα. Από ένα σκούρο μοβ ζενίθ έπεφτε στα πάντα ο φωτισμός ενός κατακόκκινου ήλιου με πλούσιες, θαμπές ακτίνες...

Ελεος δηλαδή, να είσαι φαντάρος και να διαβάζεις τέτοιες μπούρδες! (Τι διάλο είναι το σκούρο μοβ ζενίθ και οι αμυδροί, τρομεροί ορίζοντες ενός ασύλληπτου κόσμου; Ε;)

ΥΓ. Εντάξει, υποθέτω ότι μπορεί και να είναι και ζήτημα μεταφραστή. Και φυσικά πρόκειται για δύο παντελώς διαφορετικά λογοτεχνικά είδη. Δεν το παίζω ειδήμων άλλωστε, απλώς ήθελα να καταγράψω την πορεία που έκανε ο εγκέφαλός μου...

4 σχόλια:

Go_Go είπε...

Δεν ξέρω αν φταίει ο μεταφραστής Πάνω, αλλά πολύ χρώμα έπεσε στην τελευταία πρόταση και με ξένισε και μένα. Αφού νόμιζα ότι διάβασα παραπάνω στην πρόταση σου "γαμάτες περιγραφές" και λέω τί στο καλό, αλλά το ξανατσέκαρα και είδα το αποτυχημένη (είδες για να χρησιμοποιείς συχνά συγκεκριμένα επίθετα, πως ταυτοποιείσαι στο υποσυνείδητο του άλλου; - βέβαια μπορεί και να σημαίνει ότι τα διαβάζω όλα άρπα-κόλλα και ό,τι πιάσω...) και λέω, οκ, συμφωνούμε.

Η αλήθεια είναι ότι ενώ η αστυνομική λογοτεχνία από πολλούς θεωρείται υποδεέστερο είδος, περιέχει εκπληκτικές περιγραφές και μερικά αριστουργήματα. Κάτι παραπάνω ξέρει ο φίλος μας ο Κ...

kostasK είπε...

χεχεχε...

Αν δεν έγραφες ποιος ήταν ο συγγραφέας του τελευταίου, θα σου 'λεγα ότι είναι του Μαέβιους Παχατουρίδη!

Έλεος δλδ με τις πομπώδεις περιγραφές που -πολύ συχνά- συναντάμε. Οι περιγραφές γίνονται για την περιγραφή, όχι για το Πούλιτζερ.

Και θα συμφωνήσω πλήρως μς αυτό που λέει η φίλτατη Go-Go για τα αστυνομικά (και νουάρ ακόμα περισσότερο θα προσθέσω).

MenieK είπε...

Τελικά είσαι πολύ ανθεκτικός τύπος... Αδύνατον να διαβάζεις κάτι τέτοιο και μετά να μην την κάνεις την αποπειρούλα στη σκοπιά. ΜΠΡΑΒΟ και πάλι ΜΠΡΑΒΟ!!!

ΠανωςΚ είπε...

Go-Go, σιγά, τι ξέρει κι ο Κ.; Επειδή βγήκε μια φορά στην τηλεόραση, μαζί με τ' άλλο το αχαϊρευτο, μας το παίζει και ειδήμων; Μην κοιτάς που εγώ είμαι λόου προφάιλ και αντιστάρ...

Κώστα, είναι περιγραφές για τον Μπούλο-ιτζερ βασικά...

Μενιέκ, βασικά μετά για να στανιάρω, θυμάμαι πολύ καλά, διάβασα τις γυναίκες του Μπουκόφσκι, βιβλίο μάλιστα που αποτέλεσε τεράστιο χιτ μεταξύ των συνφάνταρών μου... Μιλάμε, μαλώνανε ποιος θα το πρωτοδιαβάσει!