Ο υπαρκτός συγγραφέας

Με την πάροδο των χρόνων, όσο μεγαλώνουμε και «ωριμάζουμε», δυστυχώς αφήνουμε πίσω μας κάποιες παλιές αγαπημένες συνήθειες. Μια τέτοια είναι τα μεταξύ μας μεταμεσονύχτια τηλεφωνήματα με σκοπό να λύσουμε κάποια απορία που μας γεννιόταν. Για παράδειγμα, έπαιρνα τον Διάσελο τρεις το πρωί, τον ρώταγα «καλά ρε μαλάκα, κοιμάσαι;» και πριν προλάβει να απαντήσει ή να με βρίσει τον ρώταγα «ποιος ήταν ρε συ ο πρώτος μαύρος ηθοποιός που πήρε Οσκαρ;». «Ο Σίντνεϊ Πουατιέ» μου έλεγε «γιατί ρωτ…» -δεν προλάβαινε να ολοκληρώσει, του το είχα ήδη κλείσει, μην τον ενοχλήσω παραπέρα τον άνθρωπο…

Συνεπώς δεν μου είχε φανεί καθόλου περίεργο εκείνη τη νύχτα, μαύρα μεσάνυχτα, που χτύπησε το τηλέφωνο και άκουσα μιαν αγαπημένη γυναικεία φωνή να με ρωτάει «αν υπάρχει ένας συγγραφέας που λέγεται Κορτάσαρ». Αυτό που μου φάνηκε αδιανόητο ήταν ότι η ερώτηση προερχόταν από ένα τρίτο άτομο, ο οποίος επέμενε ότι δεν υπάρχει τέτοιος συγγραφέας. Επρόκειτο μάλιστα για έναν τότε φέρελπι μεταφραστή (σήμερα έχει εξελιχθεί σε πολύ καλό μεταφραστή), ιδιαίτερα ενημερωμένο γύρω από την παγκόσμια λογοτεχνία.

Εδώ που τα λέμε, κι εγώ τυχαία τον ήξερα τον Κορτάσαρ, επειδή είχα το κόλλημα να αγοράζω φτηνιάρικα βιβλία από τα στοκάδικα. Ετσι είχα βρει τον «Κυνηγό» του (εκδόσεις Απόπειρα), ένα βιβλίο για τον κόσμο της τζαζ, και συγκεκριμένα τον Τσάρλι Πάρκερ.

Εντάξει, επειδή με τον μαγικό ρεαλισμό δεν τα πάω καλά, καμία σημασία δεν έδωσα έκτοτε στον Κορτάσαρ. Μέχρι που βρέθηκα μπροστά στο «Κουτσό» (Σύγχρονη Κλασική Βιβλιοθήκη - Εξάντας). Διάβασα στις πρώτες του σελίδες περί τίνος πρόκειται και μου γυρίσανε τα μυαλά…

«… τα βιβλία που διαβάσαμε μόνο μία φορά ή έστω που δεν νιώθουμε την ανάγκη να ξαναδιαβάσουμε είναι σαν να μην τα διαβάσαμε ποτέ ή δεν άξιζε τον κόπο να τα διαβάσουμε».

«Το βιβλίο αυτό είναι με τον τρόπο του πολλά βιβλία, κυρίως όμως δύο. Το πρώτο διαβάζεται όπως όλα τα βιβλία και καταλήγει στο κεφάλαιο 56, με τρία διακοσμητικά αστεράκια που ισοδυναμούν με τη λέξη Τέλος. Ο αναγνώστης επομένως μπορεί να παραλείψει χωρίς τύψεις αυτά που ακολουθούν. Το δεύτερο διαβάζεται αρχίζοντας από το κεφάλαιο 73 και ακολουθεί τη σειρά που σημειώνεται στο τέλος κάθε κεφαλαίου: 73, 1, 2, 116, 3, 84, 4, 71, 5, 81…» και ούτω καθεξής.

Τα κόλπα του Κορτάσαρ δεν σταματάνε εδώ: σε κάποιο κεφάλαιο παίζει με τις μονές και τις ζυγές αράδες: Μια ιστορία λένε οι ζυγές, μια άλλη οι μονές, και μιαν τρίτη ο συνδυασμός τους.

Η αποκορύφωση είναι ίσως το κεφάλαιο 68, μια ερωτική σκηνή, γραμμένη σε μια γλώσσα επινοημένη από τον Κορτάσαρ, τα γλίγλικα (φαντάζομαι πως το κεφάλαιο αυτό ήταν ο εφιάλτης του μεταφραστή): «Μόλις της μυρμοίλιζε το σγρόμπλι, ένιωθε την κλιμαθρίδα της να σφλύζει και έπεφταν σε υδροπλήξεις, σε άγρια ξεχαρβαλώματα, σε απελπιστικές διελθυστήσεις» -σταματώ γιατί ερεθίστηκα (δεν άντεχα να μην τη πω τη μαλακία μου…).