The story of song (1) - Το κενό της μοτοσικλέτας

Οι Manic Street Preachers ήταν -είναι- μια περίεργη μπάντα. Οι μουσικές τους επιρροές ανάμεικτες, μπερδεμένες, ακαθόριστες... Ξεκίνησαν στις αρχές των 90'ς ως μια μείξη των Guns and Roses με τους Clash, ο Xριστός κι απόστολος δηλαδή, ποιος υγιής άνθρωπος το σκέφτηκε αυτό; Ενδεχομένως εκείνη την περίοδο οι υπόλοιπες καλλιτεχνικές τους επιρροές να τους προσδιόριζαν σε μεγαλύτερο βαθμό: η ποίηση, ο μαρξισμός, ο υπαρξισμός, ο Γκι Ντεμπόρ, η ντανταϊστική πρόκληση...
Αν σήμερα πάντως υπάρχει ένα μουσικό ανάλογο του σκηνοθέτη Κεν Λόουτς, αυτό είναι οι Manics: "Παλαιομοδίτες, γραφικοί λόγω της σταθερής προσήλωσής τους στην πολιτική, επαναλαμβανόμενοι αλλά τουλάχιστον τίμιοι, όμως έχουν καιρό να καταθέσουν μια σημαντική δουλειά", όπως θα έλεγε ένας αντικειμενικός επικριτής... Εγώ όμως δεν είμαι επικριτής τους (είμαι φαν), πολλώ δε μάλλον αντικειμενικός...
Και πώς μπορεί κάποιος να είναι αντικειμενικός με μια μπάντα που έχει γράψει το Motorcycle Emptiness; Που έχει κυκλοφορήσει το πιο πολιτικό αριστούργημα στα 90'ς, το Holy Bible, όταν οι νεολαίοι της εποχής θεωρούσαν "πολιτικούς" τους Rage Against the Machine; Που έχει παίξει στην Αβάνα, παρουσία του Φιντέλ Κάστρο;


Προσωπικό φλασμπάκ: Όταν την 1η Ιουνίου του 1992, κυκλοφόρησε το Motorcycle Emptiness ως σινγκλ του πρώτου δίσκου των Manic Street Preachers, ήμουν 14 χρονών. Δεν θυμάμαι πότε είδα το βιντεοκλίπ στο MTV πρώτη φορά... Αλλά μου άρεσε το τραγούδι, πολύ, πάρα πολύ. Αργόσυρτο, επικό, σχετικά μεγάλο σε διάρκεια (περίπου έξι λεπτά), κλιμακωνόταν σταδιακά στροβιλιζόμενο γύρω από το μαγικό, επαναλαμβανόμενο κιθαριστικό ριφ. Το βιντεοκλίπ γεμάτο αστικές εικόνες και νέον φώτα. Από τους στίχους, λόγω της εντονότατης ουαλικής προφοράς του τραγουδιστή τους, δεν καταλάβαινα Χριστό, κάτι όμως στον τίτλο του τραγουδιού και στο ίματζ του τραγουδιστή, που μου θύμιζε τον ηθοποιό Λιουκ Πέρι (που έπαιζε τον Ντίλαν Μακέη στα Χτυποκάρδια στο Μπεβερλι Χιλζ -αργότερα έμαθα ότι αυτό το στιλ γενικά παραπέμπει στον Τζέημς Ντιν, άλλωστε έτσι λέγεται και ο τραγουδιστής του συγκροτήματος, Τζέημς Ντιν Μπράντφιλντ) με έκανε να πιστέψω ότι το τραγούδι είχε κάποια σχέση με τις μηχανές και τους bikers. Εγώ με τις μηχανές δεν είχα καμία σχέση, ούτε καν ποδήλατο δεν ήξερα, αλλά παρόλα αυτά το λάτρεψα. Για καιρό πίστευα ότι έχει να κάνει με την φυγή, με το να είσαι μοναχικός και να τριγυρνάς από πόλη σε πόλη, ταξιδιώτης πάνω στη Χάρλεϊ. Καμία σχέση; Περίπου...

ΤΙ ΕΜΑΘΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ: Επιφανειακά το τραγούδι έχει κάποια σχέση με την κουλτούρα των bikers, καθώς οι στίχοι είναι εμπνευσμένοι από το σχετικό μυθιστόρημα Rumblefish, του S.E. Hinton, και την κινηματογραφική μεταφορά του από τον Φράνσις Φορντ Κόπολα. Στίχοι όμως όπως "From feudal serf to spender/This wonderful world of purchase power" και "Each day living out a lie/ Life sold cheaply forever" φανερώνουν ότι το τραγούδι αποτελεί μια αναφορά στη ρηχότητα του καταναλωτισμού στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία (τσ, τσ, ξύλινος πολιτικός λόγος) ή τουλάχιστον έτσι νομίζω.


Αυτό που ακόμη και σήμερα δεν έχω καταλάβει είναι πώς μπόρεσαν τότε οι Manics να γράψουν αυτό το αριστούργημα και να το συμπεριλάβουν σε έναν τόσο μέτριο έως κακό δίσκο σαν το Generation Terrorists. Το είχα αγοράσει το '94 ή το ’95, μαζί με το Holy Bible, που είχε μόλις κυκλοφορήσει. Το Holy Bible μπορεί να μην έχει Motorcycle Emptiness, αλλά είναι ένα κομψοτέχνημα οργισμένης μουσικής. Το ντεμπούτο όμως ήταν τόσο απογοητευτικό, τόσο χάλι, που κατευθείαν το χάρισα στον πρώτο άνθρωπο που είδα μπροστά μου... Ήταν ένα ντεμπούτο γεμάτο νεανική ορμή, φιλοδοξία, μεγαλόστομα τσιτάτα και διάθεση να "καταστραφεί η ροκ μουσική όπως παιζόταν τότε" (κατά δήλωση του ίδιου του συγκροτήματος) αλλά με φτωχές συνθέσεις, υπερβολικά πολλά τραγούδια (18) και κάκιστη παραγωγή, χορευτική χαρντροκίζουσα, πολύ της μοδός τότε (το μοναδικό καλό που έκανε το γκραντζ αμέσως μετά ήταν αυτό: ότι έστειλε στον αγύριστο αυτό το άθλιο εμπορικό χαρντ ροκ...). Το Motorcycle Emptiness ξεχώριζε σαν τη μύγα μες στο γάλα. Και άφηνε πολλές προσδοκίες για το μέλλον, τις οποίες οι Manics εκπλήρωσαν στο μεγαλύτερο βαθμό... Αλλά και τίποτε να μην είχανε κάνει πέρα από αυτό το τραγούδι, για μένα θα ήταν αρκετό...

Επί του πιεστηρίου: Γκρουβάροντας το βράδυ της πρωτοχρονιάς με τον Σαλαχαντίν στην παραλία της Θεσσαλονίκης και περπατώντας από τη σωστή μεριά της παραλίας, τουτέστιν από τη μεριά της θάλασσας και ουχί από τη μεριά των bars, όπου στριμώχνονταν οι χαρούμενοι εορτάζοντες την αλλαγή του χρόνου συμπολίτες μας, μου αποκάλυψε ότι δεν αντέχει να ακούει αυτό το τραγούδι, αν και το θεωρεί και αυτός πολύ ωραίο γιατί εκφράζει αβάσταχτη απόγνωση, χωρίς ίχνος φωτός μέσα του…

Λοιπαί πληροφορίαι:
- Κάποιοι από τους στίχους του τραγουδιού προέρχονται από το ποίημα Neon Lights του ουαλού ποιητή Πατρικ Τζόουνς, αδερφού του μπασίστα και στιχουργού του συγκροτήματος Νίκι Γουάιρ.

- Έφτασε μέχρι τη θέση 17 του βρετανικού τσαρτ.

- Σε μια λίστα με τα 1.001 καλύτερα τραγούδια όλων των εποχών, το περιοδικό Q κατέταξε το Motorcycle Emptiness στη θέση 104 (σ.σ. ΜΟΝΟ;;;).

- Στο ένθετο του άλμπουμ κάθε τραγούδι συνοδεύεται από ένα ρηθέν κάποιου συγγραφέα ή στοχαστή (Μπάροουζ, Νίτσε, Ιψεν, Καμί κ.ά.). Το συνοδευτικό του Motorcycle emptiness ήταν της ποιήτριας Σίλβια Πλαθ: "I talk to God but the sky is empty".