Ο χρόνος είναι ένας παλιοτσιgoonης*

Καιρό είχα να το πάθω αυτό, να με ρουφήξει ολόκληρο ένα βιβλίο, να με απορροφήσει πλήρως, να σκέφτομαι για τους ήρωές του, την πλοκή του, τι θα γίνει μετά, αλλά και για το βιβλίο αυτό καθαυτό, τη δομή, το ρυθμό, την τεχνοτροπία, όλη μέρα. Την ημέρα που το τελείωσα, ξύπνησα έξι και μισή το πρωί, χωρίς κάποιο λόγο. Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να πάρω το κινητό για να συνεχίσω την ανάγνωση. Τέτοιο κόλλημα, λέμε.
Δεν ξέρω αν ο ενθουσιασμός μου για το “A visit from the goon squad” της Τζένιφερ Εγκαν οφείλεται στο ότι είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασα στο σμαρτφόν μου χάρη στην εφαρμογή mobipocket. Βρέθηκε στο κινητό μου, δοκιμαστικά, μου είπε η Κ., για να δούμε πώς δουλεύει το πρόγραμμα.
Γυναίκα συγγραφέας και αμερικανίδα, πωπωπω, σκεφτόμουν, έλληνας αναγνώστης και σεξιστής, σκέφτεσαι εσύ. Πρώτες σελίδες, ένα ραντεβού δύο τριαντάρηδων στη Νέα Υόρκη, αμάν ρε γαμώτο σε σεξεντδεσίτυ σεξέπεσα, σκεφτόμουν. Και μετά δεν ξανασεξκέφτηκα κακό πράγμα, μέχρι που το τελείωσα, στριμωγμένος στο λεωφορείο χτες βράδυ που έκανε πουτσόκρυο κι είχα βγει σέξω φορώντας κοντομάνικο. Τόσο μ’ είχε απορροφήσει το ρημάδι.
Δεν το λες μυθιστόρημα, δεν το λες συλλογή διηγημάτων. Είναι οι ζωές πολλών ανθρώπων, που θα μπορούσαν να είναι ο καθείς αν και τόσο ξεχωριστοί. Απ’ το 1980 μέχρι το 2020. Ρετρό και φουτουριστικό. Με πολλή μουσική. Ταυτόχρονα ατομικό αλλά και συλλογικό.
Είναι φτιαγμένο για μπεστ σέλερ αλλά και για να αποθεωθεί από τους κριτικούς (με τον ίδιο τρόπο που το καταφέρνουν αυτό κάποιες ταινίες όπως πχ το Seven ή το Pulp Fiction). Μια ματιά σε όσα γράφονται στην Γκάρντιαν, στην Ιντιπέντεντ και αλλού (1, 2, 3, 4) επιβεβαιώνει τον ισχυρισμό αυτό. Κάποιος/α -ενδεχομένως η ίδια η συγγραφέας- χρησιμοποίησε τον χαρακτηρισμό «μείξη του ‘Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο’ του Μαρσέλ Προυστ και των ‘Σοπράνος’». Ξέρει δηλαδή να παίζει το παιχνίδι του εντυπωσιασμού, της εμπορικότητας αλλά και της ποιότητας. Διότι, αν μη τι άλλο, το βιβλίο της Εγκαν είναι μια επίδειξη τεχνικής: εναλλαγές στο ύφος, στο ρυθμό, στις τεχνοτροπίες, πρωτότυπες ιδέες (ένα κεφάλαιο του βιβλίου είναι γραμμένο ως παρουσίαση powerpoint), αβίαστα άλματα στο χωροχρόνο και μεταξύ των ηρώων: στιγμιότυπα προσωπικών ιστοριών μέσα στο ρου της συλλογικής ιστορίας, τα οποία αλληλοσυνδέονται όπως και οι χαρακτήρες των ιστοριών, τους οποίους η Εγκαν χρησιμοποιεί κατά βούληση πότε ως κομπάρσους πότε ως πρωταγωνιστές – ωστόσο στο φινάλε λίγα ερωτήματα σχετικά με την κατάληξη του καθενός μένουν αναπάντητα.
Δεν ξέρω πόσες είναι οι σελίδες του βιβλίου – στο κινητό ήταν πάνω από 1.300 «οθονιές».
Κι ακόμη δεν μπορώ να χωνέψω ότι τελείωσε.
Και όχι, δεν πρόκειται για παύση.

* Το τραβηγμένο λογοπαίγνο του τίτλου της ανάρτησης αφορά την ατάκα του βιβλίου Time is a goon, right?