Το υπερεγώ σε μπαρότσαρκα

Τέθηκε, κατά την πρόσφατη περιοδεία μου στα μπαρ της πρωτευούσης, το ζήτημα του υπερεγώ. «Φυσικά, ξέρεις τι είναι το υπερεγώ» μού είπανε, και φυσικά, καθότι γουαναμπί ξερόλας, κούνησα καταφατικά, κατανοητικά και στοχαστικά το κεφάλι στο ρυθμό της μουσικής πιστεύοντας ότι δείχνω τρομερά κουλ και αυτοπεποίθησμένος και κερδίζοντας ούτως τον απαραίτητο χρόνο ώστε αστραπιαία να κάνω τον εξής συλλογισμό «υπερεγώ, εγώ είμαι άνθρωπος, άρα υπερεγώ είμαι υπεράνθρωπος, δηλαδή σούπερμαν, άρα για κόμιξ μιλάμε, εντάξει, δεν το πολυέχω το θέμα, αλλά  σιγά μην το παραδεχτώ»: «Μα και φυσικά ξέρω τι είναι υπερεγώ», απάντησα και άδειασα το ποτήρι μου νιώθοντας την ενοχή για το ψέμα και για την άγνοιά μου να κάνει άγριο σεξ με το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού στο στομάχι μου.  

Τέθηκε επίσης, σε πρόσφατη περιοδεία μου στα βιβλιοπωλεία της συμβασιλευούσης, το ζήτημα του σταλινισμού του κυρίου Σλαβόι Ζίζεκ. Ηταν πολύ πειστικός, πιεστικός, σχεδόν καταπιεστικός ο συνομιλητής μου: «Είναι σταλίνας, πάει και τελείωσε». Κουνούσα καταφατικά, κατανοητικά και στοχαστικά το κεφάλι μου στον psychedelic trance ρυθμό των λέξεων που εκτοξεύονταν από το στόμα του, νιώθοντας την ενοχή για την άγνοιά μου, ντυμένη με δερμάτινα, να μαστιγώνει το δύστυχο στομάχι μου.

Ένα σκονισμένο, οικιακό αντίτυπο του ζιζεκικού «Λακάν» γράφει: «Το υπερεγώ είναι πραγματικό, ο σκληρός και ακόρεστος φορέας που με βομβαρδίζει με απαιτήσεις μη πραγματοποιήσιμες και κατόπιν εμπαίζει τις αδέξιες προσπάθειές μου να τις ικανοποιήσω, ο φορέας στα μάτια του οποίου γίνομαι όλο και περισσότερο ένοχος, όσο πιο πολύ προσπαθώ να καταπιέσω τις ‘αμαρτωλές’ μου αντιδράσεις και να ικανοποιήσω τις απαιτήσεις μου. Το παλιό κυνικό σταλινικό μότο για τους κατηγορούμενους στις εικονικές δίκες που υποστήριζαν ότι ήταν αθώοι (‘όσο πιο αθώοι είναι , τόσο πιο πολύ τους αξίζει να τους εκτελέσουν’) εκφράζει το υπερεγώ στην πλέον αμιγή του μορφή». Και λίγο παρακάτω: «Η ενοχή που βιώνουμε υπό την πίεση του υπερεγώ δεν είναι ψευδαίσθηση, είναι πραγματική, το μόνο πράγμα για το οποίο μπορεί να είναι κανείς ένοχος είναι το να έχει υποχωρήσει ως προς την επιθυμία του».   

Γουάου. Κατάλαβα: Παλιά είχα ας ατάκα προσέγγισης γυναικών στα μπαρ το «Ποια η γνώμη σου για την καντιανή φιλοσοφία;». Πλέον θα το αντικαταστήσω από το «Το υπερεγώ σου με τρελαίνει». Πιο άμεσο και πιο κατανοητό, πιστεύω.