Το μνημόνιο των Ντουράν Ντουράν

Το παρόν ιστολόγιο έχει και στο παρελθόν αναφερθεί στα ψεύδη που διέπουν την ιστορία του ΠΑΣΟΚ.
Το ψέμα είναι ένα απ' τα βασικά του χαρακτηριστικά, μαζί με τον λαϊκισμό, τη διαφθορά, την ανακολουθία, την ασυνέπεια, την αλλοπρόσαλλη πολιτική. Αυτά τα χαρακτηριστικά του τα ξεχνούν, τα παραβλέπουν ή (κάνουν πως) δεν τα γνωρίζουν κάποιοι νεόκοποι πασόκοι, κατά βάση νεοφιλελεύθεροι, γοητευμένοι(!) απ' το ήθος και το κύρος του ΓΑΠ, που χώθηκαν ξαφνικά στο πασοκικό μαντρί και αλωνίζουν τα μίντια, παραδοσιακά και μη, και μιλούν για το ΠΑΣΟΚ θαρρείς και είναι ένα δημιούργημα της τελευταίας επταετίας...

Ξεφύλλιζα προ ολίγου το "Κοινωνικό, Πολιτικό και Πολιτισμικό Λεξικό - Η Ελλάδα στη δεκαετία του '80", εκδόσεις το Πέρασμα, και διάβαζα μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, την οποία θα προσπαθήσω να τη μεταφέρω εδώ με δικά μου λόγια και καθόλου μα καθόλου αντικειμενικά, αντιθέτως η μεταφορά της ιστορίας θα γίνει μέσα απ' τη δική μου υποκειμενική, αντιπασοκική σκοπιά.

Εντυπωσιάστηκα λοιπόν καθώς ξεφύλλιζα το εν λόγω λεξικό βλέποντας πως η λέξη-έμβλημα της εποχής μας -"Μνημόνιο"- υπάρχει και στο λήμμα που αφορά τη δεκαετία του 80. (το σχετικό λήμμα υπογράφει ο Πάνος Καζάκος, ομότιμος καθηγητής στο Καποδιστριακό, ο οποίος φυσικά ουδεμία ευθύνη έχει για την εκ μέρους μου στρεβλή απόδοση όσων έγραψε).

Τι είδους μνημόνιο ήταν αυτό;

Ήταν ένα "μνημόνιο, διαπραγμάτευση για την αναρρύθμιση των σχέσεων Ελλάδας και Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, τη δεκαετία του '80".

Ή, όπως θα το έθετα εγώ, τότε που το ΠΑΣΟΚ έθετε στην Ευρώπη όρους μνημονίου, αλλά με τα ίδια, καταστρεπτικά αποτελέσματα για τη χώρα.

Την πρώτη τετραετία του ΠΑΣΟΚ η στάση του απέναντι στην Ευρώπη ήταν διφορούμενη, αλλοπρόσαλλη και ενίοτε κακή. Το 1985 οι σχέσεις Ελλάδας - Ευρώπης άλλαξαν άρδην, θα δούμε γιατί.

Μία απ' τις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ το 1981, την οποία δεν τήρησε, Χριστέ μου δεν το πιστεύω, πέφτω απ' τα σύννεφα, ήταν η διενέργεια δημοψηφίσματος, ώστε να αποφασίσει ο λαός για την παραμονή στην Κοινότητα, οπου μας είχε μπάσει ο εθνάρχης Καραμανλής. Αντί δημοψηφίσματος όμως, τον Φεβρουάριο του 1982, η πασοκική κυβέρνηση καταθέτει ένα "Μνημόνιο" με τις θέσεις της για τις σχέσεις της Ελλάδας με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Οι διατυπώσεις άφηναν ακόμη ανοιχτό το ενδεχόμενο της αποχώρησης αλλά στην πράξη το μνημόνιο επέτρεπε την παράκαμψη προεκλογικών δεσμεύσεων (σώπα...) μέσα από μια χρονοβόρα διαπραγμάτευση και αποκάλυπτε τη ρεαλιστική εκτίμηση ότι η αποχώρηση θα είχε τεράστιο κόστος (αχ, αυτό το περί τεράστιου κόστους σε περίπτωση αποχώρησης το λένε κάθε μέρα αυτοί οι καλοί αθρώποι στον Σκάη).

Κατά την άποψη της ελληνικής κυβέρνησης πάντως οι κανόνες της κοινής αγοράς είχαν αρνητικές επιπτώσεις στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και όξυναν τα προβλήματά τους.

Χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκισμού, ανακολουθίας και αλλοπρόσαλλης πασοκικής πολιτικής: τον Μάρτιο του 1983 η ελληνική κυβέρνηση δήλωνε μέσω του υφυπουργού Γρηγόρη Βάρφη οτι τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (προγράμματα για την ομαλότερη σταδιακή ένταξη των αδύναμων χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου στην Κοινότητα) δεν έδιναν ικανοποιητική απάντηση στα ελληνικά αιτήματα όπως είχαν διατυπωθεί στο μνημόνιο. Αργότερα όμως η ίδια κυβέρνηση θεωρούσε τα ΜΟΠ δική της επιτυχία!

Η Κοινότητα απάντησε στο μνημόνιο όχι μόνο με ένα κείμενο αλλά και με δέκα αποστολές ειδικών στελεχών της για συνομιλίες με τις ελληνικές αρχές. Δεν έχει καταγραφεί αν αυτά τα ειδικά στελέχη είχαν ένα κάποιο παρατσούκλι τότε: όπως σήμερα τους αντίστοιχους απεσταλμένους τους λέμε "τροϊκανούς" αυτούς θα μπορούσαν να τους είχαν πει... φοφίκο (σόρι, δεν μπορούσα να σκεφτώ κάτι εξυπνακίστικο).

Πώς τελείωσε η όλη ιστορία; Και πώς ομαλοποιήθηκαν οι σχέσεις μας με την Ευρώπη; Μα την κρίση του ισοζυγίου πληρωμών, το 1985, όταν κοντέψαμε να χρεοκοπήσουμε. Για την αποφυγή μιας χρεοκοπίας δανειστήκαμε από την Κοινότητα 1.750 εκατ. δολάρια για τη σταθεροποίηση της οικονομίας (την εφαρμογή του σχετικού προγράμματος ανέλαβε ο -γκουχ γκουχ- Κώστας Σημίτης).

Οπως όμως ο μαλάκας έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον, έτσι και το ΠΑΣΟΚ έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον. Ο μαλάκας που ψήφισε ΠΑΣΟΚ (αλλά κι εγώ, που είμαι μαλάκας, αλλά όχι τόσο ώστε να ψηφίσω ΠΑΣΟΚ) δεν ξέρω τι είδους μέλλον θα έχει.