Don’t judge a book by the content

Είχα έναν φίλο συγγραφέα. Μη φανταστείτε καμιά φίρμα με τρελές πωλήσεις. Αλλά ήταν κανονικός συγγραφέας, δηλαδή οι δύο συλλογές διηγημάτων του είχαν εκδοθεί και μπορούσε κανείς να τα βρει σχετικά άνετα στα βιβλιοπωλεία. Αρκετά καλός, κατά τη γνώμη μου.
Ήταν καθηγητής μου, φιλόλογος, στις τρεις τάξεις του Λυκείου. Καμιά 35αριά χρονών, όταν τον πρωτογνώρισα. Μας προκαλούσε διαρκώς, για ό,τι κάναμε. Έθετε τα πάντα υπό αμφισβήτηση, υπό αίρεση. Δεν του άρεζαν οι ταινίες που βλέπαμε, οι μουσικές που ακούγαμε, τα βιβλία που δεν διαβάζαμε, ο τρόπος που διασκεδάζαμε, τα όνειρα που κάναμε, η αντίληψή μας για τη ζωή γενικότερα. Δεν τον πολυκαταλαβαίναμε τότε. Απλώς θεωρούσαμε ότι μας το παίζει έξυπνος...
Οσες φορές μπορούσε, αντί να μας κάνει τη φριχτή Έκφραση-Έκθεση, μας έδειχνε ταινίες: το Ψυχώ, την Τελευταία Τρέλα του Μελ Μπρουκς, τον Στρατηγό...
Σιγά-σιγά αποκτήσαμε επαφές εκτός σχολείου. Μη νομίζετε, δεν είχα να κερδίσω μεγαλύτερους βαθμούς από τη σχέση μαζί του. Μια ζωή φυτό ήμουν. Απλώς ο τύπος έλεγε πολλά πράγματα που είτε γνώριζα αμυδρά είτε καθόλου και αυτό με εξίταρε. Επειδή θεωρούσε παροδική την ενασχόλησή μου με τη "μέτρια λογοτεχνία", όπως αποκαλούσε τα τότε αναγνώσματά μου (Κινγκ, Ρομπινς, Ζίσκιντ), μου χάριζε βιβλία που αυτός τα θεωρούσε αριστουργήματα. Όταν έχουν κυκλοφορήσει αυτά τα σπουδαία έργα, μου έλεγε, δεν χρειάζεσαι τις μετριότητες. Ξεκινήσαμε από τους Μπιτ, και φτάσαμε στους Κανέτι, Ντοστογιέφσκι, Μουζίλ.
Από τους ατελείωτους μονολόγους του έμαθα πολλά για αυτόν, όπως για παράδειγμα ότι ήταν κατά κάποιον τρόπο πνευματικό παιδί ενός από σπουδαιότερους αλλά και πιο παραγνωρισμένους έλληνες πεζογράφους. Αυτό με έβαλε σε σκέψεις, καθώς η σχέση μας εξελισσόταν. Δεν μου άρεσε ποτέ η ιδέα να έχω έναν μέντορα να μου δίνει συμβουλές για αυτά που στην πραγματικότητα δεν έγραφα.
Δεν ξέρω πώς του γεννήθηκε η εντύπωση ότι μπορούσα ή ήθελα και εγώ να γράφω. Ίσως να έφταιγα εγώ. Τον είχα μουρλάνει με ερωτήσεις σχετικές με το χώρο του βιβλίου. Οι ερωτήσεις μου όμως ήταν τεχνικής φύσεως νομίζω. Σχετίζονταν περισσότερο με το βιβλίο ως αντικείμενο, παρά με το περιεχόμενο. Με ενδιέφεραν τα πάντα: οι εκδοτικοί οίκοι, τα συμβόλαια, το είδος του χαρτιού, το τιράζ, τα τυπογραφεία, ο σχεδιασμός εξωφύλλων, η προώθηση του προϊόντος, οι επιμελητές, οι διορθωτές, οι μεταφραστές. Κυρίως το λεγόμενο lay out και τα εξώφυλλα. Αυτό μάλλον ήταν μουσική επιρροή. Ασε που ποτέ δεν ασπάστηκα πλήρως το Don't judge a book by the cover. Τα βιβλία είναι όμορφα και μυρίζουν ωραία. Και φυσικά ανάμεσα σε δύο βιβλία παντελώς άγνωστα σε μένα, προφανώς αρχικά την προσοχή μου θα τραβήξει η πιο επιμελημένη έκδοση. Ως εκεί βέβαια...
Αυτό είναι που παθαίνω με τις εκδόσεις Οξύ. Όταν τις είχα πρωτοπάρει πρέφα, κάπου στα μισά των 90’ς είχα πάθει καταναλωτικό αμόκ. Το τι μαλακία είχε πέσει έτσι στα χέρια μου βέβαια δεν λέγεται. Ας είναι όμως.
Κάτι ανάλογο έπαθα χτες. Εντάξει, ο Τσακ Πάλανιουκ είναι εγγύηση. Σπουδαίος συγγραφέας κατά τη γνώμη μου, κι ο "Επιζών" του συγκλονιστικό έργο. Είχα αράξει λοιπόν στο δωμάτιο που σε κάθε σπίτι προσφέρεται περισσότερο από κάθε άλλο για διάβασμα, όταν το μάτι μου έπεσε στο σελιδάριθμο. Τρομοκρατήθηκα. Είμαι τόσο γκαντέμης που ουκ ολίγες φορές έχω πέσει πάνω σε κακέκτυπα. Μια προσεκτικότερη ματιά με ηρέμησε αρχικά και κατόπιν με ενθουσίασε... Το βιβλίο δεν είχε κανένα πρόβλημα, απλώς η αρίθμηση των σελίδων ήταν ανάποδη! Σιγά τα ωά θα μου πείτε. Ε, εμένα αυτό με ενθουσίασε. Και μετά θυμήθηκα ότι έχω χρόνια να δω τον άνθρωπο που είχα πρήξει με τέτοιου είδους ερωτήσεις. Είμαι σίγουρος ότι θα χλεύαζε και αυτήν τη λογοτεχνική μου επιλογή:

Ετσι προέκυψε η Πορνοχωματερή.

Δεν ήταν δική μου ιδέα να πάρω και τα διακόσιες χιλιάδες στρέμματα της επικράτειας της εκκλησιαστικής κοινότητας των Πιστών και να τα μετατρέψω σε αποθήκη για την απαρχαιωμένη πορνογραφία όλου του έθνους. Περιοδικά. Τράπουλες. Βιντεοκασέτες. Ψηφιακοί δίσκοι. Στραπατσαρισμένοι δονητές. Τρύπιες φουσκωτές κούκλες. Τεχνητοί κόλποι.
[…]
Ο ατζέντης λέει: “Ένα μεγάλο πρόβλημα για τους περισσότερους Αμερικανούς είναι το πώς να ξεφορτωθούν το πορνογραφικό υλικό με ασφάλεια και διακριτικότητα. Σε όλη την αμερικανική επικράτεια”, συνεχίζει, “υπάρχουν τεράστιες συλλογές από τεύχη του Playboy ή του Screw που δεν συγκινούν κανέναν πλέον. Υπάρχουν αποθήκες και ράφια γεμάτα από βιντεοταινίες με μηδενικά με μακριές φαβορίτες ή με μπλε μάσκα ματιών, που πηδιοκοπιούνται υπό τους ήχους άθλιων αντιγραφών γνωστών μουσικών κομματιών. Αυτό που η Αμερική έχει ανάγκη”, λέει, “είναι ένα μέρος να ξαποστείλει αυτή τη μπαγιάτικη βρομιά, κι εκεί να αποσυντεθεί, μακριά από παιδιά και εφήβους".
[…]
Οι κατηγορίες θα περιλαμβάνουν:
Μαλακό.
Σκληρό.
Και παιδικό πορνό.
Την πρώτη κατηγορία θα την αφήνουν να σαπίζει στο έδαφος. Τη δεύτερη θα τη χώνουν οι μπουλντόζες μέσα στο χώμα. Την τρίτη θα την αναλαμβάνουν αυστηρά μόνο άτομα με παντελή έλλειψη ενδιαφέροντος για το πορνό, που θα φορούν ολόσωμες ανθεκτικές φόρμες μίας χρήσεως, χοντρά λαστιχένια γάντια και μπότες, καθώς και μάσκες οξυγόνου, και θα σφραγίζουν τις τσόντες με παιδιά σε υπόγειες κρύπτες, όπου θα μπορούν να παραμείνουν για τα υπόλοιπα χίλια μύρια χρόνια της ζωής τους.
Σύμφωνα με τον ατζέντη πρέπει να προκαλέσουμε πανικό στον κόσμο σχετικά με την απειλή από την πορνογραφία. Θα πιέσουμε την κυβέρνηση να αναλάβει δράσησχετικά, ώστε να γίνει επιτακτικό το αίτημα της καταστροφής του πορνογραφικού υλικού με ασφαλή και καθαρό τρόπο. Όπως και με καύσιμα αυτοκινήτων ή τον αμίαντο, αν ο κόσμος θέλει να το ξεφορτωθεί θα πρέπει να πληρώσει.
Θα δείξουμε εικόνες δρόμων γεμάτων πεταμένα πορνογραφήματα, που διαφθείρουν ανηλίκους, που εμπνέουν σεξουαλικά εγκλήματα.
Θα χρεώνουμε την παραλαβή με τον τόνο. Οι τοπικές αντιπροσωπείες περισυλλογής θα μεταβιβάζουν το κόστος στους πελάτες τους συν κάποιο επιπλέον κέρδος. Τ' αρπάζουμε εμείς. Τ' αρπάζουν οι τοπικοί αντιπρόσωποι. Ο κάθε τσοντάκιας έχει ελεύθερο πεδίο για να αγοράσει καινούργιο υλικό. Κι έτσι τ' αρπάζει και η βιομηχανία της πορνογραφίας.
“Καλή φάση”, μου είπε ο ατζέντης. “Χρήμα”.