Το ισλαμικό κινηματογραφικό στερεότυπο

Ενα κείμενο που βρήκα εδώ και με άρεσε. Δεν ανακαλύπτει και την Αμερική βέβαια, όμως το ζητούμενο είναι η Αμερική -γενικότερα η κοινώς λεγόμενη "Δύση", με πολλά, πάρα πολλά εισαγωγικά, γιατί ως όρος είναι ελαφρώς ανυπόστατος- να ανακαλύψει αυτήν την προσέγγιση στα πράγματα...

Δημοφιλείς κινηματογραφικές παραγωγές, είτε πρόκειται για κάποια από τις χολιγουντιανές περιπέτειες είτε για παιδικά καρτούν, προβάλλουν στερεότυπα υπερβολικά άξεστων και απολίτιστων μουσουλμάνων, συντηρώντας και διαιωνίζοντας ένα ισλαμοφοβικό κλίμα.
Αυτό ισχυρίζεται έκθεση του Ισλαμικού Κέντρου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία δημοσιεύθηκε στις 25 Ιανουαρίου. Στο στόχαστρό της μπήκαν ταινίες όπως το The Siege με τους Ντ. Γουάσιγκτον και Μπ. Γουίλις, η ταινία κινουμένων σχεδίων της Ντίσνεί Αλαντίν και η βρετανική κωμωδία East is East, από τις οποίες αναδύθηκε ένα πρότυπο μουσουλμάνου βίαιου, επικίνδυνου, απειλητικού, γεμάτου προκαταλήψεις.
Κατά καιρούς έρευνες έχουν καταδείξει πως οι μουσουλμάνοι της Μ. Βρετανίας πιστεύουν πως ο αρνητικός τρόπος με τον οποίον παρουσιάζονται στη μικρή και τη μεγάλη οθόνη έχει καθοριστικό αντίκτυπο στη καθημερινή τους ζωή.
Οι προαναφερθείσες ταινίες έχουν γυριστεί πριν από τις επιθέσεις της 11/9 στους διδύμους πύργους, πράγμα που δεν επιτρέπει σε κανέναν να υποστηρίξει την αρνητική προβολή του ισλάμ ως φυσιολογικό επακόλουθο.
Κάποιοι μουσουλμάνοι υποστηρίζουν ότι το ισλάμ, μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, έχει γίνει ο μπαμπούλας πάνω στον οποίο οι ΗΠΑ βασίζουν την εξωτερική τους πολιτική. Πολλοί μάλιστα ισχυρίζονται πως τα ΜΜΕ γενικότερα δημιουργούν ένα κλίμα ισλαμοφοβίας καθώς συνδέουν τους όρους “ισλάμ” και “μουσουλμάνος” με τον εξτρεμισμό και την τρομοκρατία.

ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ
Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού (1981)
Σύμφωνα με την έκθεση, τα πολιτισμικά στερεότυπα είναι εξόφθαλμα, καθώς οι δρόμοι της ανατολής είναι γεμάτοι υπαίθρια παζάρια, γυναίκες με μαντίλα, άνδρες με μακριέ γενειάδες, παραδοσιακές φορεσιές, υπό την μουσική υπόκρουση των γητευτών των φιδιών.
The Siege(1998)
Παλαιστίνιοι τρομοκράτες επιτίθενται στην Νέα Υόρκη, ως αντίποινα της απαγωγής ενός θρησκευτικού ηγέτη των μουσουλμάνων από τον στρατό των ΗΠΑ. Οι μουσουλμάνοι παρουσιάζονται βίαιοι, έτοιμοι γίνουν μάρτυρες χάριν του σκοπού τους.
East Is East (1999)
Μια οικογένεια αγγλοπακιστανών στη Μ. Βρετανία των 70’ς. Ο μουσουλμάνος σύζυγος παρουσιάζεται ως ένας πολυγαμικός τύραννος που χτυπά τη γυναίκα του.
Executive Decision (1996)
Παλαιστίνιοι κάνουν αεροπειρατεία σε ένα μπόινγκ 747 στην προσπάθειά τους να εξαπολύσουν επίθεση με χημικά αέρια στην Ουάσιγκτον. Με τον τρόπο αυτό επιβάλλει το στερεότυπο ότι κάθε μουσουλμάνος/αραβας κρύβει έναν τρομοκράτη μέσα του.
Aladdin (1992)
Οι συντάκτες της έκθεσης αναρωτιούνται γιατί μια παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων περιγράφει την πατρίδα του Αλαντίν ως βαρβαρική. Επίσης τονίζεται ότι οι “καλοί Άραβες” όπως ο Αλαντίν διαθέτουν αμερικάνική προφορά, ενώ οι “κακοί άραβες” έχουν υπερβολικά γελοίες αραβικές προφορές.

Πηγή: http://film.guardian.co.uk/

Προσθέτω εδώ, για να φαίνονται, τις πληροφορίες που παραθέτει σε σχόλιό του ο συμπλογκερίτης Salah ad-Din:

Τά στερεότυπα του Χόλιγουντ για τους Άραβες χαρακτηρίζονται εύστοχα από τον Mazin B. Qumsiyeh ως το "three B syndrom". Οι άραβες παρουσιάζονται ως bombers, belly dancers ή billionaires. Φυσικά την τελευταία πενταετία οι ταινίες τους παρουσιάζουν ως τρομοκράτες αποκλειστικά. Όμως και πριν την 11η Σεπτ. πολλές ταινίες παρουσίαζαν τους Άραβες ως κακούς αντιαμερικάνους, αιμοσταγείς και απολίτιστους. Χαρακτηριστική ταινία το Rules of Engagement (2000, την έχω δει 3 φορές από τις αγαπημένες μου μαζί με το Armageddon και κάποιες ακόμα), βασισμένη μάλιστα σε πραγματικό γεγονός αλλά από την οπτική του στέιτ ντιπάρτμεντ. Την πρωτοκαθεδρία βέβαια έχει ο Τσακ Νόρις ο οποίος σε 5 τουλάχιστον ταινίες του (χρηματοδοτούμενες από ισραηλινούς παραγωγούς, τους Menachem Golan και Yoram Globus) παρουσιάζει "κακούς άραβες".
Invasion USA” (1985), “Firewalker” (1986), “Delta Force” (1986), “Delta Force 2" (1990), και “The Hitman” (1991) είναι μερικές από αυτές τις καταπληκτικές ταινίες. Για όσους έχουν όρεξη ας δουν και τα Black Sunday” (1977), “Invasion USA” (1985), “To Live and Die in LA” (1986), “Wanted: Dead or Alive” (1986), “Terror in Beverly Hills” (1986), “Terror Squad” (1987), “True Lies” (1994), “Executive Decision” (1996), “Path to Paradise” (1997) και “The Siege” (1998), όλες πολύ πριν την 9/11.

http://www.imdb.com/title/tt0090927/